استفاده از سیم و کابل آلومینیوم به عنوان مناسب ترین جایگزین کابل های مسی در چند سال اخیر برای صنایع تولید و توزیع برق رایج شده است . کابل آلومینومی در دو مدل کابل زمینی و کابل خودنگهدار در بازار داخلی عرضه می شود.
این کابل برای توزیع برق در ساختمان های مسکونی، خطوط انتقال نیرو، توزیع برق محلی و همچنین برای سیم کشی برق بعضی از هواپیماها استفاده می شود. این سیم به نسبت سیم های مسی مقاومت بیشتری دارند و خیلی از افراد فکر می کردند استفاده از کابل آلومینیومی به جای کابل مسی باعث افت ولتاژ و جریان برق و زیاد شدن دمای کابل شود.
اما این طرز فکر اشتباه بود و در زمان بسیار کمی استفاده از کابل آلومینیومی خودنگهدار برای صنعت برق رونق گرفت. در واقع اگر برای انتخاب سیم و کابل هم استانداردهای ساخت آنها را در نظر بگیریم می توان جایگزین مناسبی را به جای کابل های مسی انتخاب کرد.
نکته بسیار مهمی که برای انتخاب این کابل ها باید در نظر گرفت این است که سطح مقطع این کابل به نسبت کابل مسی باید بیشتر باشد. در ادامه مطلب به بررسی تفاوت های این کابل و کابل مسی می پردازیم.
مزایا کابل آلومینیومی
- قیمت مناسب آلومینیوم نسبت به مس
- وزن سبک آلومینیوم نسبت به سایر رساناها
- نص کردن آسان
- قابلیت حمل آسان به دلیل وزن کمتر
- قابل بازیافت
4 مورد از معایب کابل آلومینیومی
اما به عنوان معایب کابل آلومینیومی به ضعف‌های آن نسبت به کابل‌های سایر محصولات مشابه می‌پردازیم:
- وابستگی ابعادی به دما (تغییرات طولی زیاد در تغییر دما) به دلیل ضریب انبساط حرارتی بالا
- واکنش پذیری بالای فلز که می‌تواند موجب واکنش آن با هوا شده و با ایجاد یک لایه اکسید فلز مقاومت الکتریکی را افزایش دهد.
- مقاومت الکتریکی بالا که باعث می شود به کابل آلومینیومی با قطر بیشتر از کابل مسی نیاز باشد.
- انعطاف پذیری کم نسبت به کابل مسی
درصورتی که بتوان معایب بالا را رفع کرد این محصول هم مانند نوع مسی کاربرد زیادی خواهد داشت.
البته که این مشکلات با انجام تغییرات زیر قابل رفع هستند:
برای جلوگیری از ایجاد مشکلات وابسته به تغییرات دما معمولا کابل‌ها را در نقاطی نصب می‌کنند که تغییر طول آن باعث ایجاد خطر نشود و معمولا از آن۲ها برای سیم کشی داخلی ساختمان استفاده نمی‌کنند.
اگر نگران واکنش پذیری آلومینیوم با هوا هستید لازم است بدانید که برای جلوگیری از این واکنش و آتش سوزی بر اثر ایجاد مقاومت الکتریکی از عایق‌های خاصی در پوشش کابل استفاده می‌شود تا ارتباط هادی با هوای آزاد به حداقل برسد.
یکی دیگر از نگرانی‌های افراد برای انتخاب کابل آلومینیومی مقاومت الکتریکی بالای آن است که می‌تواند باعث افزایش دمای سیم و آتش سوزی شود اما برای این مشکل هم راه حلی وجود دارد. اگر در انتخاب کابل از جداول مرتبط مانند جدول تبدیل قطر کابل مسی به آلومینیومی استفاده شود چنین مشکلاتی هرگز به وجود نخواهند آمد. توجه داشته باشید در چنین حالتی قطر کابل آلومینیومی باید از کابل مسی بیشتر باشد.
اگر می‌خواهید در رابطه با کابل‌های مسی و آلومینیومی و مقایسه میان آنها بیشتر بدانید می‌توانید به مقاله مقایسه کابل آلومینیومی و مسی مراجعه کنید.
کابل آلومینیومی یا مسی؟
زمان خرید کابل ممکن است بین کابل مسی و این کابل دچار شک شویم . دانستن تفاوت ها و مزایا و معایب هر کدام از این کابل ها می تواند به ما در هنگام خرید کمک کند .
مهم ترین نکته برای انتخاب درست کابل آلومینیوم مقدار مقاومت الکتریکی است که هر چه کمتر باشد مناسب تر و بهتر است و نکته دوم هم در نظر گرفتن قیمت و صرفه اقتصادی است، که از این بابت قیمت کابل خودنگهدار یا کابل های زمینی آن در قیاس با سیم های مسی بسیار کمتر است.
همچنین خطر سرقت این کابل ها به نسبت کابل های مسی خیلی کمتر است و به راحتی می توان در محیط های مختلف از جمله تیرهای چراغ برق از آنها استفاده کرد.
کابل های آلومینیومی گرچه مقاومت بیشتری دارند ولی به نسبت فلز مس که این روزها بسیار گران قیمت شده ارزان تر و در دسترس تر هستند. در این بین فلز نقره هم مقاومت کمتری به نسبت آلومینیوم دارد، اما به خاطر قیمت گران به جز در موارد خاص تولید سیم و کابل کاربرد دیگری در این صنعت ندارد.
از لحاظ وزنی هم بین دو فلز آلومینیوم و مس، کابل های آلومینیوم بسیار سبک تر از کابل ها مس هستند . همین عامل هم در قیمت کلی این کابل مفتولی تاثیر گذار است. البته یکی از معایب این فلز امکان خوردگی آن در برابر عوامل شیمیایی است.
برای جلوگیری از بروز این مشکل می توان از کلمپ بی متال استفاده کرد. همچنین اگر از آلیاژ استانداردی برای ساخت این کابل ها استفاده کنیم، عمر مفید این کابل ها بسیار زیاد است.
با تمام تفاسیر از این فلز فقط برای کابل قدرت به صورت کابل زمینی یا کابل هوایی آلومینیومی و در انواع کابل خود نگهدار یا فاصله دار می‌توان استفاده کرد و استفاده از آن برای کابل افشان مسی منطابق استانداردهای موجود مجاز نیست.
به صورت کلی در کاربری های عمومی که امکان استفاده از هر دو نوع کابل آلومینیومی یا مسی برای پروژه مورد نظر وجود دارد باید گفت این دو فلز در نهایت تفاوت چندانی با هم ندارند؛ به شرطی که آلیاژ هر دو استاندارد باشد.
البته استفاده از کابل های آلومینیوم معایب ویژه خود را نیز دارد از جمله اینکه خطر آتش سوزی سیم های آلومینیوم به نسبت مسی بیشتر است همچنین در کابل های آلومینیومی هاب خودنگهدار تلفات بیشتری وجود دارد.
شایان به ذکر است استفاده از آلومینیوم برای تولید کابل افشان آلومینیومی مناسب نیست؛ چرا که شکنندگی بالایی داشته و فقط برای تولید کابل مفتولی می توان از آن استفاده کرد. ضمن اینکه هزینه های تولید برای هر دو کابل مسی و آلومینیوم یکسان می باشد.
