سیم برق ساختمانی چیست؟
یک سیم برق از بخش های مختلفی شامل هادی، عایق، حفاظ، زره فلزی، روکش جداکننده، پوشش میانی و روکش نهایی تشکیل می شود. قسمت هادی سیم یکی از بخش های مهم است که از جنس های مختلف مس، آلومینیوم و یا مس قلع اندود ساخته می شود. در واقع سیم، یک هادی الکتریسته است که برق را به قسمت های مختلف انتقال می دهد.
سطح مقطع هادی سیم و کابل ساختمانی
ساختمان های کوچک از برق تک فاز و خانه های بزرگ تر از برق سه فاز استفاده می کنند. تجهیزات مصرف کننده عمده برق ساختمان در آشپزخانه و موتورخانه قراردارند . به هنگام کابل کشی می بایستی توجه داشت که فاصله کابل ها از یک دیگر باید حداقل دوبرابر قطر کابل باشد.
باید به این نکته به صورت کاملا جدی توجه داشت که مهارت سیم کشی ساختمان ، تنها به صورت تجربی به دست نمی آید ، به این صورت که ممکن است شخصی سال ها تجربه سیم کشی داشته باشد ، اما از رعایت برخی قوانین آن هیچ اطلاعی نداشته باشد. در همین راستا توصیه می گردد که سیم کشی و برقکاری ساختمان می بایست بر اساس نشریه های مربوط به آن اعم از نشریه ۱۱۰ و مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان انجام گردد .
در حالت کلی سطح مقطع کابل برق از تیر تا کنتور ورودی ۶ میلیمتر مربع می باشد به همراه یک رشته سیم ارت با سطح مقطع ۲۵ میلیمتر مربع که با نظر شرکت توزیع نیروی برق تعیین می گردد .
سطح مقطع سیم ارت تابلوی های تقسیم هر واحد ۶ میلیمتر مربع است. (در اصول سیم کشی ساختمان می بایستی سیستم ارت وجود داشته باشد)
در سیم کشی ساختمان معمولا” برای هر قسمت سیم و کابل ساختمانی با سطح مقطع هادی به شرح زیر به کار برده می شود:
- سیم های به کاربرده شده در ساختمان برای روشنایی: سطح مقطع ۱٫۵ میلی متر
- سیم های به کار برده شده برای پریز ساختمان: سطح مقطع ۲٫۵ میلی متر
- سیم های به کار رفته به عنوان سیم های اصلی برق: سطح مقطع ۴ میلی متر
- سیم های به کار رفته برای راه اندازی کولر آبی: سطح مقطع ۲٫۵ میلی متر
- سیم های به کار رفته برای راه اندازی کولر گازی: سطح مقطع ۴ میلی متر
انتخاب سیم و کابل ساختمانی
میدانیم که بر اثر عبور جریان الکتریکی از کابل و هادی گرما به وجود می آید. چنانچه مقدار این گرما زیاد باشد باعث سوختن پلیمر عایق سیم وکابل میگردد از طرفی چنانچه مقاومت سیم و یا کابل از حد معمول زیادتر باشد باعث ایجاد افت ولتاژ در سیم و کابل شده و در نتیجه ولتاژ دو سر مصرف کننده از ولتاژ شبکه کمتر بوده و ممکن است مصرف کننده درست کار نکند.
همیشه در طراحی شبکه ها مثل سیستم سیم کشی ساختمان باید سطح مقطع کابل طوری انتخاب شود که افت ولتاژ در سیم وکابل درصد کوچکی باشد.
این افت ولتاژ برحسب تنوع شبکه و نیز ولتاژ شبکه متغییر است. مثلا برای شبکه های خانگی ۳۸۰/ ۲۲۰ ولت، افت ولتاژ مجاز حدود ۵ درصد است. بنابراین پس از تعیین سطح مقطع باید بررسی شود که آیا سطح مقطع انتخابی این شرط را نیز برآورده می سازد یا نه؟
اگر درصد افت ولتاژ در حد مجاز نباشد باید سطح مقطع بالاتری را انتخاب کنیم.
در سیم‌کشی الکتریکی، محدودیت‌هایی برای حداکثر افت ولتاژ مجاز وجود دارد، یعنی باید در کارکرد مناسب وسایل الکتریکی اختلال بوجود نیاید. افت ولتاژ بیش از حد ممکن است موجب عملکرد نامطلوب وسایل الکتریکی و آسیب دیدن تجهیزات الکتریکی متصل شود.
همچنین جریان مجاز عبوری از سیم ها و کابل ها می بایستی گونه ای تعین گردد که در هر نقطه ای از سیم و کابل، حرارت تولید شده در هادی های آن به خوبی به محیط اطراف منتقل شود.
درجه حرارت عایق در سطح هادی سیم ها و کابل های دارای عایق پی.وی.سی نبایستی از ۷۰ درجه سانتی گراد تجاوز کند.
سیم افشان
سیم افشان عبارتست از یک سیم تک رشته که هادی آن از جنس فلز مس بوده و عایق به کار رفته در سیم افشان نیز آمیزه پلیمر PVC (پی وی سی) از نوع پلیمر PVC/C می باشد.
از سیم افشان در داخل وسایل برقی و نیز حفاظت سیستمهای روشنایی ، درمحیط های خشک ، درون لوله ها و زیر و روی گچ استفاده می گردد اما به کاربردن سیم افشان (سیم انعطاف پذیر یا سیم قابل انعطاف) برای نصب مستقیم روی سینی کابل ، کانال کابل کشی و مخازن مجاز نمی باشد.
ولتاژ نامی در سیم های افشان ، ۵۰۰/۳۰۰ ولت در سیم های افشان تا سطح مقطع ۱ میلی متر مربع و ۷۵۰/۴۵۰ ولت در سیم های افشان با سطح مقطع بیش از ۱ میلی متر مربع می باشد.
سیم های افشان بر اساس مشخصه ولتاژ نامی به دو گروه تقسیم می گردند:
- سیم های افشان دارای ولتاژ نامی ۵۰۰/۳۰۰ ولت:
که این نوع از سیم های افشان برای نصب درون لوله ها و زیر و روی گچ و نیز قرار گیری در لوله های خرطومی مناسب است .
- سیم های افشان دارای ولتاژ نامی ۷۵۰/۴۵۰ ولت:
این نوع از سیم های افشان برای نصب داخل وسایل برقی و نیز حفاظت سیستمهای روشنایی ، درمحیط های خشک ، درون لوله ها و زیر و روی گچ مناسب است .
هادی در گروه سیم های افشان مطابق با الزامات استاندارد مربوطه کلاس ۵ (هادی افشان یا هادی قابل انعطاف یا هادی انعطاف پذیر) و یا کلاس 6 (هادی هادی خیلی افشان) می باشد.
منبع : simandcable.com و tadbirkara.com
