نیکولا تسلا (به انگلیسی: Nikola Tesla) (زاده ۱۰ ژوئیه ۱۸۵۶ – درگذشته ۷ ژانویه ۱۹۴۳)، مخترع، مهندس برق، مهندس مکانیک و آینده‌نگر صرب‌تبار آمریکایی بود. وی بیشتر برای نقشش در طراحی سیستم نوین برق‌رسانی براساس جریان متناوب شناخته می‌شود. به پاس خدماتش، یکای چگالی شار مغناطیسی در سیستم SI، به نام وی، تسلا است.
زندگی
تسلا پیش از مهاجرت به آمریکا، در مخابرات راه دور و مهندسی برق تجربه داشت. وی در سال ۱۸۸۴ به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد تا در شهر نیویورک برای توماس ادیسون مشغول به کار شود. تسلا پس از مدتی کوتاه با کمک حامیان مالی، فعالیت مستقل خود را آغاز و با احداث آزمایشگاه‌ها و کارخانه‌هایی، محصولات الکتریکی تولید کرد. جرج وستینگهاوس، که تسلا برای مدت کوتاهی مشاورش بود، حق امتیاز موتور القایی و ترانسفورماتور را، که از اختراعات ثبت‌شدهٔ تسلا بودند، خرید. فعالیت‌های تسلا در سال‌های آغازین توسعه توان الکتریکی، به واردشدن او در اختلاف بر سر انتخاب جریان متناوب یا مستقیم به عنوان استاندارد انتقال توان الکتریکی انجامید. از این اختلاف به نام جنگ جریان‌ها یاد می‌شود. جریان متناوب تسلا، جریان مستقیم ادیسون را شکست داد و دلیل آن هم ترانسفورماتورها (مبدل‌های ولتاژ) بودند؛ جریان متناوب، امکان تبدیل ولتاژهای مختلف به هم را فراهم می‌کند و این، برگ برندهٔ جریان متناوب بود.
برخی تسلا را مخترع رادیوو نیز «مخترع قرن بیستم» شمرده‌اند.
نابغه خلاق ، دانشمند دیوانه
نیکولا تسلا که بیشتر به دلیل قابل استفاده کردن جریان برق متناوب معروف است شخصیت مرموز و عجیب و غریبی داشت که وی را در مرز میان یک “نابغه خلاق” و “دانشمند دیوانه” قرار می دهد.
نیکولا تسلا یکی از مشهورترین چهره های ماندگار جهان علم است که در تاریخ ۱۰ ژوئیه ۱۸۵۶ دیده به جهان گشود. وی مخترع، فیزیکدان، مهندس و یکی از پیشگامان اکتشافات مهندسی برق به شمار می رود. تسلا حداقل در سه کشور، کرواسی، صربستان و آمریکا به عنوان قهرمانی ملی مورد تجلیل است.
نیکولا تسلا برای نخستین بار در سال ۱۸۸۴ وارد آمریکا شد و در ۳۰ ژوئیه ۱۸۹۱ به تابعیت رسمی این کشور در آمد. وی نخست مدتی در نیویورک زندگی کرد، که در این مدت برای توماس ادیسون کارهای مهندسی انجام می داد. تسلا مدتی بعد به دلیل مخالفت ادیسون با پرداخت و افزایش حقوق از شغل خود استعفا داد. علاوه بر این ادیسون حاضر نبود نظرات تسلا را در مورد جریان برق متناوب بپذیرد، به گونه ای که وی جریان برق مستقیم را برتر از جریان برق متناوب می دانست.
نیکولا تسلا در سال ۱۸۸۸ طرحی نوین از موتور القایی را برای انجمن مهندسان برق و الکترونیک معرفی کرد. وی وسیله ای برای القاء جریان الکتریکی در یک قطعه آهن اختراع کرد که بین دو سیم پیچ الکتریکی می چرخید. این قطعه چرخان مغناطیسی، هنگامی که با استفاده از نوعی انرژی مکانیکی شروع به چرخش می‌کرد، می توانست جریان AC تولید کند. تسلا در انتهای قرن نوزدهم رقیب توماس ادیسون بود. در واقع او در سال ۱۸۹۰ مشهورتر از ادیسون بود، به گونه ای که اختراع نیروی منبع جریان الکتریکی چند فازه شهرت جهانی برای او به همراه داشت.
تسلا که بیشتر به دلیل قابل استفاده کردن جریان برق متناوب (AC) معروف است دارای ۱۱۲ مجوز ثبت اختراع از کشور آمریکا است. این مخترع بزرگ با اینکه در طول حیات خود به ثروت دست یافت اما تمام آن را صرف پژوهش های علمی کرد و در تاریخ ۷ ژانویه ۱۹۴۳ در فقر و گمنامی دیده از جهان فروبست.
نیکولا تسلا شخصیت مرموز و عجیب و غریبی داشت که وی را در مرز میان یک “نابغه خلاق” و “دانشمند دیوانه” قرار می دهد، اما با این وجود برخی وی را به عنوان پدر واقعی جریان برق به یاد می آورند.
و از اختلال وسواسی جبری رنج می‌برد و به کبوترهای پارک مرکزی نیویورک بسیار علاقه داشت؛ ضمن اینکه با مارک تواین، نویسنده بزرگ دوستی نزدیکی داشت. او با اینکه به ثروت دست یافت اما همه آن را صرف پژوهش کرد و در فقر و بدهکاری در نیویورک در اتاق یک هتل درگذشت؛ تسلا عقیده داشت که می‌توان الکتریسیته را به‌صورت بی‌سیم انتقال داد و در این راه تلاش بسیار کرد؛ اما به جایی نرسید.
در فیلم «حیثیت» ساخته کریستوفر نولان، تسلا انرژی الکتریسیته را به‌صورت بی‌سیم منتقل می‌کند و حتی دست به شبیه‌سازی انسان می‌زند.
منابع : tadbirkara.com و پارس الکتریک و donya-e-eqtesad.com و fa.wikipedia.org و beytoote.com
