کابل زوج به هم تابیده چه نوع کابلی است
کابل زوج به هم تابیده (Twisted-Pair) شامل جفت سیمهای رنگی به تابیده شدهای هستند که هر کدام قطر 0.4 تا 0.8 میلیمتر دارند. در این مقاله به بررسی انواع کابل زوج به هم تابیده (STP و UTP)، مقایسه آنها و انواع استانداردهای کابلهای Twisted-Pair پرداختیم.
کابل زوج به هم تابیده شامل چه بخش هایی است
کابل زوج به هم تابیده (Twisted-Pair) شامل جفت سیمهای رنگی به تابیده شدهای هستند که هر کدام قطر 0.4 تا 0.8 میلیمتر دارند. تعداد سیمها بستگی به نوع کابل داشته، هر دو سیم در اطراف یکدیگر تنیده شده و همه جفتها در یک غلاف پلاستیکی قرار میگیرند. شکل زیر نمونهای از یک کابل زوج به هم تابیده شده را نشان میدهد.
نکته: در برخی منابع اصطلاحات سیم و کابل به صورت مترادف یکدیگر استفاده میشوند. با این حال، دقت کنید که این دو واژه مفهومی متفاوت از یکدیگر دارند. سیم به یک یا چند رشته فلزی اطلاق شده که در بیشتر موارد از جنس فلز مس یا آلومینیوم هستند که درون یک عایق پلاستیکی قرار گرفتهاند. کابل به چند سیم اطلاق شده که درون یک محفظه پلاستیکی بزرگتر قرار گرفتهاند. بهطور مثال کابل برق از دو رشته سیم به نامهای فاز و نول ساخته شده است.
کابلهای به هم تابیده در شبکههای اترنت شامل چهار جفت سیم هستند. در شبکههای اترنت سریع (Fast Ethernet) که حداکثر سرعت 100 مگابیت در ثانیه است، یک جفت دادهها را ارسال میکند، جفت دیگر دادهها را دریافت میکند و دو جفت دیگر نقشی در انتقال دادهها ندارند. در شبکههای Gigabit Ethernet و استانداردهای بالاتر، با حداقل سرعت 1000 مگابیت در ثانیه، از هر چهار جفت برای ارسال و دریافت استفاده میشود.
استاندارد کابل زوج به هم تابیده
در سال 1991 سازمان TIA / EIA استانداردها و ویژگیهای مربوط به جفت سیمهای به تابیده را تحت عنوان استاندارد TIA / EIA 568 نهایی کرد. استاندارد TIA / EIA 568 کابلهای شبکه را به چند دسته تقسیم میکند. دستهبندیهایی که اغلب مشاهده میکنیدCat (3 ، 5، 5e، 6، 6a، و 7 هستند که همه آنها در جدول زیر آمدهاند. (کابل Cat 4 نیز وجود دارد، اما به ندرت استفاده میشود.) شبکههای مدرن اغلب از Cat 5e یا کابلهای بالاتر استفاده میکنند تا در خصوص پیادهسازی شبکههای اترنت گیگابیتی مشکل خاصی نداشته باشند.
کابل Cat5 نسبتا قدیمی بوده و از حداکثر سرعت 100 مگابیت پشتیبانی کرده، ولی عملکرد آن در شبکههای اترنت برابر با سرعت 10 مگابیت است. در مقابل Cat6 سرعت بالاتری داشته و بهطور میانگین شبکههای اترنت 1 گیگابیتی را پشتیبانی میکند، با این وجود حداکثر از سرعت 10 گیگابیت پشتیبانی میکند.
کابلهای cat8/8.1 و cat 8.2 با پهنای باند 40 گیگابیت در ثانیه و حداکثر سرعت 2000 مگاهرتز با پوشش بیش از 30 متر ویژه مراکز داده ارائه شدهاند، جایی که فاصله میان سوییچها و سرورها کوتاه است. البته این کابلها با هدف کابلکشی در ادارات طراحی نشده است. در شکل زیر یک کابل داده Cat 5e را مشاهده میکنید.
کابلهای زوج به هم تابیده به سه گروه STP (زوج به هم تابیده غلافدار(روکشدار))، SFSTP (زوج به هم تابیده تماما غلافدار) و UTP (زوج به هم تابیده بدون روکش) ارائه شدهاند.
STP زوج به هم تابیده روکشدار
اگر به خاطر داشته باشید در شماره قبل گفتیم که کابل STP سرنام Shielded Twisted Pair شامل سیمهای به هم تنیده شدهای است که نه تنها به صورت جداگانه انعطافپذیر هستند، بلکه حفاظی از یک ماده فلزی فویل مانند آنها را احاطه کرده است. برخی از کابلهای STP از یک لایه محافظ مسی استفاده میکنند.
این لایه حفاظتی همانند دیواری در برابر امواج الکترومغناطیس خارجی کار کرده و به این شکل مانع از آن میشود که این امواج روی سیگنالهای سیم اثر نامطلوب بگذارند. توجه داشته باشید که لایه حفاظتی کابل خود یک هادی بوده و اگر به شکل درستی به زمین متصل شود (ارت)، قادر است پارازیت اطراف را به جریان تبدیل کند.
جریانی که در فرآیند انتقال به سیمهای داخلی به جریانهای مساوی و مخالفی تبدیل میشود که اثر یکدیگر را خنثا کرده و در نتیجه نویز به شکل ماندگار باقی نخواهد ماند. اثربخشی لایه محافظتی STP به ویژگیهای زیر بستگی دارد:
سطح و نوع پارازیت محیطی
- ضخامت و ماده به کار گرفته شده در لایه محافظ
- مکانیزم ارت شدن به زمین
- تقارن و سازگاری محافظ
شکل زیر یک کابل STP را نشان میدهد.

UTP (کابل زوج به هم تابیده بدون روکش)
کابل UTP سرنام Unshielded Twisted Pair شامل یک یا چند جفت سیم عایق شده در یک محفظه پلاستیکی است. اما همانطور که از نامش بر میآید، UTP فاقد یک لایه محافظ اضافی برای جفت سیمهای به هم تنیده شده است. در نتیجه، UTP کابل ارزان قیمتتری بوده، اما در عین حال در برابر نویزها نسبت به کابلهای STP پایداری کمتری دارد.
در نتیجه به دلیل ارزانقیمت بودن محبوبتر از کابلهای STP است. شکل زیر سه نوع کابل UTP را نشان میدهد: Cat 5e با درجه PVC، کلاس Cat 5eبا درجه پلنوم و Cat 6 با مغزی پلاستیکی و یک کابل UTP با کانکتور RJ-45 را نشان میدهد.

منابع :