سیم نسوز
سیم های نسوز را با توجه به نوع عایق و روکش مورد استفاده آن ها می توان به سیم های تفلون، سیلیکونی و با بافت فایبرگلاس طبقه بندی کرد. ازسیم های نسوز در جاهای مختلفی از جمله هواپیماها، تولید فولاد، دستگاه های ارتباط از راه دور و سیم کشی در محیط های حرارتی استفاده می شود.
نوع طراحی
سیم های نسوز به گونه ای طراحی شده اند که در برابر آسیب های ناشی از حرارت و اتش مقاوم باشند. سیم های نسوز تک روکش غالبا دارای روکشی از جنس سیلیکون می باشند و سیمهای نسوز دو رو کش از یک عایق سیلیکونی و یک روکش از جنس ابریشم تشکیل شده اند.
استحکام در برابر دماهای بالا
از آنجایی که مهمترین ویژگی عایق و روکش سیلیکونی استحکام آن در برابر دماهای بالاست اغلب مردم آن را به عنوان سیم نسوز می شناسند .
کابل نسوز به کابلی گفته می شود که توسط روکشی از جنس سیلیکون که در بازه زمانی -۶۰- تا ۲۰۰ درجه خاصیت خود را حفظ کرده و در برابر حرارت و نور شدید و مستقیم مقاوم باشد .
مکان های عمومی و پر تردد
از کابل های نسوز در مکان های عمومی و پر تردد مانند هتل ها ، سالن های آمفی تئاتر ، سینما ، موزه ، مراکز تاریخی ، مدارس ، فرودگاه ها ، ایستگاه های مترو ، تونل ها ، مراکز کامپیوتری و سرورها ، سیستم های هشداردهنده ، سیستم های اعلام حریق و … استفاده می شود.
عایق سیلیکونی سیم و کابل های نسوز در برابر روغن، حلال و هوازدگی نیز مقاومت خوبی دارد و از انعطاف پذیری بالایی برخوردار است و در شرایطی که انعطاف پذیری عنصر مهمی تلقی شود سیم و کابل نسوز سیلیکونی بهترین عملکرد را دارند.
افزایش مقاومت مکانیکی
از این سیمها می توان در داخل لامپ ها، وسایل تولید گرما، ماشینهای الکتریکی، تابلو برق ها و … استفاده کرد. در حالی که عایق لاستیکی سیلیکون در مقایسه با اکثر الاموسترهای دیگر، مقاومت مکانیکی کمتری دارد اما با افزودن یک الیاف شیشه ای ( فایبرگلاس ) و وارنیش سیلیکون می توان این مورد را جبران کرد و مقاومت مکانیکی را افزایش داد.
ماهیت معدنی عایق لاستیکی سیلیکون باعث می شود کابلهای سیلیکونی مقاوم در برابر اتش در مواقع اتش سوزی جهت حفظ یکپارچگی مدار کارکرد مناسبی داشته باشند. سیم و کابل های نسوز سیلیکونی LSZH هستند. عاری بودن از هالوژن و دود کم مزیت دیگری است که باعث می شود این کابل ها درشرایط اتش سوزی مناسب باشند.
طبقه بندی کلی از سیم های نسوز
سیم‌هایی با عایق تفلون
این سیم ها که هادی آن ها با تفلون پوشانده شده است بسته به کیفیت رزین می تواند خصوصیات سیم را در دمای بالا و پایین حفظ کند. این سیم ها ضد آتش بوده و در صورت بروز اتش سوزی ایمنی لازم را ایجاد می کند،
ضریب اصطکاک آن تقریبا ۰.۲۵ است و این باعث مقاوم شدن آن در برابر سایش می گردد. ضد آب و مقاوم در برابر روغن و آلودگی هستند.
موارد استفاده :
- سیم کشی داخل وسایل نقلیه از جمله هواپیما، قطار، کشتی و خودرو
- کارخانه های تولید اتمی، کارخانه های فولاد وصنایع دفاعی
- دستگاه های عایق، لوازم خانگی، دستگاه های برقی و ابزار اندازه گیری
- صنایع FA مانند ربات ها، ابزار کنترل خودکار و …
- دستگاه های ارتباط ویدئویی از قبیل کامپیوترها، دوربین های مدار بسته
سیم های عایق بندی شده با لاستیک سیلیکون
این سیم های نسوز با توجه به ویژگی خاص سیلیکون رابر انعطاف پذیری بالایی دارند و مقاوم در برابر حرارت می باشند.
ساختار این سیم ها به گونه ای است که لاستیک سیلیکونی مقاوم در برابر حرارت در اطراف هادی ها پیچیده می شود و سیم در برابر تشعشع اوزون در هوا عملکرد خوبی دارد.
با محیط زیست سازگار است و هنگام سوختن گازهای سمی منتشر نمی کند.
سطح مقاومت عایق و ولتاژ بالایی دارد و باعث می شود از آن به عنوان مواد عایق برق استفاده شود. به روش های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد زیرا می تواند موادی ایجاد کند که دارای خواصی مانند مقاومت در برابر ولتاژ بالا ، مقاومت در برابر آتش و حرات و انعطاف پذیری بالایی باشد.
موارد استفاده:
- محیط های حرارتی و برودتی از قبیل مایکروویو، پلوپز برقی، بخاریها، یخچال ها و …
- استفاده صنعتی در هواپیما، کارخانه های فولاد، کشتی ها، خودروها، تجهیزات سنگین، تجهیزات ارتباطی و …
- قطعات صنعتی مانند شیلنگ های بخاری، شیلنگ های فشار قوی، محافظت در برابر گرد و غبار، لوله های عایقی و …
- قطعات لوازم پزشکی، تجهیزات غذایی با ولتاژ بالا و …
سیمهای دو روکش بافت فایبرگلاس
این سیم های نسوز از خصوصیات لاستیک سیلیکون و خصوصیات مکانیکی فیبر شیشه ای (فایبرگلاس) استفاده می کنند.
این ماده با اضافه کردن یک لایه قوی لاستیک سیلیکونی مقاوم در برابر حرارت بالای هادی به عنوان عایق و یک بافت فایبرگلاس ساخته می شود پس یکی از خصوصیات این سیم ها سطح بالای مقاومت عایق و ولتاژ می باشد.
هنگام سوختن گازهای سمی منتشر نمی کند و با محیط زیست سازگار می باشد. در برابر اشعه اوزون نیز مقاوم می باشد.از آنجا که با عایق سیلیکونی و روکش بافت فایبرگلاس دارد مقاومت مکانیکی آن زیاد است.
موارد استفاده:
- در محیط های گرمایشی از قبیل مایکروویو ها، پلوپز برقی، بخاری و …
- در هواپیما ها، کارخانه های فولاد، کشتی ها، خودرو ها، تجهیزات سنگین، تجهیزات ارتباطی و …
- در لوازم خانگی، تجهیزات منزل، لوازم اداری، قطعات الکتریکی خودرو و …
- در سیم کشی با دما های بالا مانند دستگاه های روشنایی، پمپ های موتور، دیگ های بخار و …
- در نهایت استفاده از کابل های بی کیفیت و غیر استانداردی که در بازار وجود دارد در ایجاد حریق تاثیر زیادی دارند ، از اینرو می توان با استفاده از سیم و کابل های نسوز و با کیفیت که دارای استانداردهای لازم هستند کیفیت کار را افزایش داد.
نتیجه گیری
معایب
معایب کابل های نسوز تنها در بالا بودن قیمت آن نسبت به سایر کابل های معمولی و تجزیه پذیر نبودن در طبیعت است، اما کابل های نسوز سیلیکونی به دلیل وجود استاندارد ها و خواصی از قبیل مقاومت در برابر حرارت، کم دود بودن و عاری از هالوژن بودن، برخلاف سایر سیم و کابل ها که بعد از مدتی باید تعویض گردند و کابل کشی مجدد صورت گیرد، طول عمر بیشتری دارند لذا میتوان از این سیم و کابل در تمام صنایع و مراکز حساس کشور استفاده کرد تا ایمنی در برابر خطرات ناشی از شدت جریان بالا را تا حد معقولی افزایش داد، از اینرو با توجه به مزایا و موارد فوق خرید سیم و کابل های سیلیکونی توجیه اقتصادی دارد.
منابع : tadbirkara.com و پارس الکتریک و sbargh.ir
