سیم و کابل
سیم یا wire از یک یا چند رشته باریک مسی یا آلومینیومی تشکیل شده که برخی از آنها سیم مفتول یا تک رشته ای و برخی دیگر سیم افشان یا چند رشته ایی هستند. اما کابل یا cable از دو یا چند سیم و هادی عایق تشکیل شده است. مانند کابل شبکه، کابل کواکسیال، کابل برق و کابل های دیگر. ساده ترین روش تشخیص بین این دو این است که سیم معمولا قابل مشاهده است، در حالی که بیشتر کابل ها معمولا عایق هستند. به طور کلی نباید اصطلاح سیم و کابل را باهم اشتباه کرد به عنوان مثال سیم برق یک اصطلاح غلط است و باید کابل برق خوانده شود، چون گفیتم سیم از رشته باریک مسی تشکیل شده و کابل از سیم های تک رشته ای یا چند رشته ای. ما در زبان فارسی فقط از دو واژه سیم (Wire) و کابل (Cable) استفاده می کنیم اما جالب است بدانید در زبان انگلیسی علاوه بر این ها واژه دیگری هم به نام Cord به کار می رود که تفاوت آن با سیم و کابل این است که Cord کابلی است که برای انتقال برق استفاده می شود و خود واژه کابل تنها برای بیان انتقال دیتا به کار می رود.
سیم و کابل تک رشته ای و چند رشته ای
فروش سیم و کابل معمولا در سیم های چند رشته ای بیشتر است تا سیم های مفتولی زیرا ضخامت سیم های چند رشته ای با هر میزانی که باشد قدرت انعطاف پذیری بالاتری نسبت سیم های مفتولی دارند و در صنعت هایی که نیاز به لحیم کاری هست، مانند مدار های الکترونیکی بیشترمورد استفاده قرار می گیرند. سیم چند رشته ای در برابر خستگی مواد بسیار مقاوم تر است. در اثر مرور زمان و تغییرات آب و هوایی ساختار ماده تغییر می کند که سبب شکستگی و یا ایجاد ترک های ریز در فلز شده که در طول زمان این ترک ها بیشتر و بزرگتر شده و درنتیجه فلز از هم می پاشد. اما فروش سیم و کابل چند رشته ای برای تولید کنندگان به صرفه نیست زیرا هزینه تولید سیم افشان یا چند رشته ایی بیشتر از مفتولی است. از سیم های مفتولی غیر از صنعت الکترونیک و برق برای صنعت های دیگری هم مانند مکانیک استفاده می شود که بیشتر برای جابجایی و یا محکم کردن به کار می روند.
همان طور که بیان کردیم فروش سیم و کابل برای سیم های چند رشته ای بیشتر است چون علاوه بر این ویژگی هایی که عنوان کردیم ویژگی های برتر دیگری نیز مانند مقاومت الکتریکی و استفاده بهینه آن در فرکانس های بالا مطرح می شود.
مقاومت الکتریکی در سیم های چند رشته ای به خاطر سطح مقطع سیم چند رشته ایی با شکاف هایی که بین رشته ها وجود دارد بیشتر است که در ادامه بیشتر ارجع به آن صحبت می کنیم. اما در فرکانس های بالا از سیم های چند رشته ای به دلیل پدیده اثر پوستی بیشتر استفاده می شود. پدیده اثر پوستی باعث اتلاف توان در سیم می شود که برای سیم های معمولی این اثر را کاهش نمی دهند و برای کاهش اثر از کابل های لیتز یا Litz cable استفاده می کنند. کابل لیتز از چند سیم چند رشته ای تشکیل شده که با روکشی عایقی از هم ایزوله شده و سطح مقطع کلی برای عبور جریان را بیشتر می کند.
تاثیر ضخامت و طول سیم و کابل در کیفیت
جریان الکتریکی حاوی میلیون ها الکترون است. جریان الکتریکی رابطه مستیقم با تعداد الکترون ها دارد یعنی هر چه جریان بیشتر باشد تعداد الکترون ها بیشتر و باید از کابل های دارای سطح مقطع بیشتر استفاده کرد و هرچه کابل قطر بیشتری داشته باشد جریان عبوری بیشتر و مقاومت در برابر عبور جریان کمتر می شود. در نتیجه هرچه کابل ضخیم تر باشد کمتر داغ شده و کمتر دچار سوختگی یا آتش سوزی قرار می گیرد. در رابطه با طول کابل هم همین موضوع مطرح است هرچه طول کابل بیشتر باشد مقاومت الکتریکی آن بیشتر است. لازم به ذکر است که قیمت کابل بنا به میزان ضخامت و طول آن متفاوت است که برای خرید کابل باید از آن اطلاع داشته باشید.
منابع : tadbirkara.com و پارس الکتریک
و virgool.io
